Kunstgebit of volledige prothese
Een kunstgebit of volledige prothese is een hulpmiddel voor het geval dat alle tanden en kiezen getrokken zijn. Een kunstgebit ligt los in de mond en valt onder de uitneembare voorzieningen.
Tandartspraktijk Cornelissen werkt samen met een tandtechnisch labaratorium om uw prothese te vervaardigen.
Bent u een paar of al uw tanden kwijt? Of is uw eigen gebit niet meer te behouden?
Wij helpen u weer aan een stralende lach met een goed passend gebit! Een kunstgebit is een uitneembare vervanging voor ontbrekende tanden en kiezen. Omdat het per persoon verschilt hoeveel tanden er ontbreken, zijn er verschillende soorten protheses.
Welke prothese, in welke situatie?
Een gedeeltelijke prothese (plaatje) bestaat uit een plaatje van kunsthars dat aan uw bestaande tanden en kiezen wordt vastgemaakt. Een comfortabeler alternatief is de uitneembare frameprothese. Deze rust op een metalen frame dat met behulp van kleine ankertjes op uw bestaande tanden en kiezen wordt vastgeklikt. Soms zijn enkele kronen op natuurlijke tanden nodig die dienen als verankering voor de prothese.
Bij de overgang van uw eigen gebit naar een gebitsprothese wordt er allereerst een immediaatprothese, ook wel noodprothese genoemd gemaakt. Dit is een tijdelijke prothese welke direct na het trekken van de tanden geplaatst wordt. Deze tijdelijke prothese werkt eigenlijk als een pleister op het tandvlees. U dient deze na het trekken van de tanden dan ook een aantal dagen in te houden.
Een noodprothese is een tijdelijke oplossing en gaat meestal tot ongeveer een jaar mee.
Waarom krijg ik eerst een tijdelijke prothese en pas later een volledige prothese? Omdat het vanwege het slinken van de kaak en het tandvlees direct na het trekken van je tanden en kiezen nog niet mogelijk is om een definitieve volledige prothese te plaatsen.
Een volledige prothese vervangt alle natuurlijke tanden en kiezen wanneer deze verloren zijn gegaan.
Een volledige prothese is uw tweede prothese, de allereerste prothese is namelijk altijd een immediaatprothese. (tijdelijke prothese)
Bij een volledige prothese wordt een kunsthars boog met tanden over het tandvlees in de boven en/of onderkaak geplaatst. Een kunstgebit in de bovenkaak heeft een gehemelteplaat, terwijl een kunstgebit in de onderkaak de vorm van een hoefijzer heeft.
Een klik prothese (ook wel overkappingsprothese genoemd) is een prothese, dat op twee tot vier implantaten in uw onder- of bovenkaak wordt vastgeklikt.
Een klikgebit zit stevig vast, maar is voor u als drager eenvoudig uit te nemen.
Het klikgebit is voor iedereen die last heeft van zijn of haar kunstgebit, wel moet het kaakbot volgroeid zijn en er dient voldoende kaakbot aanwezig te zijn.
Er zijn een aantal soorten klikprotheses die van toepassing kunnen zijn op uw kaaksituatie.
Uitneembaar klikgebit op een staafje (stegverbinding)
Dit is een uitneembaar, volledige kunstgebit, dat vastklikt aan een metalen staafje dat twee of meer implantaten met elkaar verbindt. Het staafje houdt het gebit op de plaats en zorgt voor veel draagcomfort. Deze oplossing is relatief betaalbaar en wordt vaak door de verzekering vergoed.
Uitneembaar klikgebit op drukknoppen
Een uitneembare, volledige gebitsprothese, die vastklikt aan twee of meer implantaten die voorzien zijn van een drukknop.
.
Met een vaste gebitsprothese heeft u het gevoel van een eigen gebit.
Bij deze methode wordt een compleet werkstuk vastgezet op implantaten en zit muurvast.
De vaste prothese is alleen geschikt voor:
- Personen die geen eigen tanden meer hebben.
- Personen die een voorkeur hebben voor een vaste en structurele oplossing.
- Personen die een zeer goede, regelmatige mondhygiëne hebben.
- Dit laatste is van belang gezien het feit dat de prothese niet uitneembaar is door de persoon zelf. Dus ook niet voor reiniging.
Voordelen van een vaste prothese:
- Smaak en gevoel zijn terug door het ontbreken van een gehemelteplaat (niet in geval van gewone prothese in bovenkaak).
- De prothese zit muurvast vast en geeft een perfect gevoel van vrijheid.
- De nieuwe tanden voelen natuurlijk aan en zijn niet van echt te onderscheiden.
- Ingevallen wangen en slinken van het kaakbot worden zo voorkomen.
- U hoeft uw kunstgebit niet meer dagelijks uit te nemen.
- U poetst uw nieuwe tanden alsof ze van uzelf zijn (goede mondhygiëne is essentieel, aangezien de prothese niet uitneembaar is).
Hoe wordt een prothese gemaakt?
Omdat elke mond en kaak anders is, wordt voor u een prothese speciaal op maat gemaakt. Om de kauw- en spreekfunctie met de prothese te herstellen zullen een aantal stappen doorlopen moeten worden.
Om een kunstgebit te maken zal de behandelaar eerst een afdruk maken met standaardlepels en een stug aangemaakt afdrukmateriaal (alginaat). Het is belangrijk dat in de deze afdruk de overgang van kaak naar wang (omslagplooi) staat. Van deze afdruk wordt in het tandtechnisch laboratorium een gipsmodel gemaakt waarop van kunststof een individuele lepel wordt vervaardigd. Met deze individuele lepel, die op maat is gemaakt voor de mond van de patiënt, kan een precisie afdruk worden genomen.
Met behulp van de door de technicus vervaardigde lepel wordt in deze fase een individuele afdruk gemaakt waar veel aandacht besteed wordt aan het afvormen van de belangrijke delen van uw nieuwe prothese, namelijk de randen die de uiteindelijke begrenzing en afsluiting zullen vormen.
De individuele lepel kan worden voorzien van een randopbouw. Dit is een laagje harde was die de overgangen beter markeert en de spieraanhechtingen aangeeft. Als laatste wordt dan een licht vloeibaar (siliconen) afdrukmateriaal gebruikt voor de definitieve afdruk. De mond- en wangspieren worden tijdens het uitharden gemanipuleerd (muscle trimming), om de meest gebruikte bewegingen te imiteren en de randen van de uiteindelijke prothese aan te geven.
Van de individuele afdruk worden door de technicus weer nieuwe gipsmodellen gemaakt waarop een set beetplaten gemaakt wordt. Deze beetplaten hebben zogenaamde waswallen. De beetplaten worden door de behandelaar gebruikt om de relatie tussen uw onder- en bovenkaak te registreren en tevens om te bepalen waar uiteindelijk de tanden en kiezen komen te staan. Tijdens deze afspraak wordt, uiteraard in samenspraak met de patiënt, gekeken naar de kleur en de vorm van uw nieuwe tanden.
Met de gegevens die in de vorige stap zijn verzameld gaat de technicus aan de gang om een pasprothese voor u te maken. In deze fase wordt er ook gekeken of de beetregistratie goed is bepaald en uiteraard wordt gekeken of de uitgezochte tanden mooi passen bij het uiterlijk. Als iedereen tevreden is over het resultaat dan gaat de pasprothese nog terug naar de technicus die de prothese omzet naar kunststof en glad afwerkt. In de volgende zitting kan de prothese geplaatst worden. De pasfase kan indien nodig meerdere malen worden herhaald tot het gewenste resultaat is behaald.
En dan is het eindelijk zo ver, het moment waarop je nieuwe tanden echt van jou worden.
Het moment van wennen en bijstellen van verwachtingen is aangebroken. Je kunt in het begin ongemak ervaren met eten en ook kan ook het uitspreken van sommige letters lastig zijn. Meestal verdwijnen deze problemen met de tijd vanzelf weer.
Ook is een controle van belang wanneer dit je eerste kunstgebit is en je tanden en kiezen net getrokken zijn, is nacontrole onmisbaar. Omdat er geen of minder tanden in de kaak zitten, zal deze krimpen. Dat proces is het sterkst in de eerste zes tot tien maanden. Natuurlijk verandert de prothese niet vanzelf mee, In deze periode zal je dus regelmatig bij me terugkomen omdat je kunstgebit je last bezorgt. Deze blijft op z’n plek doordat ie vacuüm zuigt, als ie niet goed past gaat ie loszitten. Ook kunnen er pijnlijke drukplekken ontstaan. Blijf daar niet mee rondlopen, dit is gemakkelijk te verhelpen!
Plak en tandsteen op de implantaten kunnen een ontsteking veroorzaken van het mondslijmvlies en het tandvlees rondom de implantaten. Die ontstekingen kunnen weer leiden tot verlies van bot rondom de implantaten en daarmee verlies van het implantaat zelf. Om dit te voorkomen zijn een goede voorlichting en instructie over het reinigen van de implantaten, de mond en de prothetische constructie een belangrijk onderdeel van de implantaat behandeling. In het kader daarvan is het ook van belang dat u één keer per jaar terug komt voor een controle en onderzoek van de geplaatste implantaten.
Wennen aan een prothese
Een nieuw kunstgebit zit waarschijnlijk niet meteen lekker. Het is nieuw en ook anders en vooral in het begin zal daaraan gewend moeten worden. Uw behandelaar zal u in de lastige beginperiode goed begeleiden, zodat u zo snel mogelijk aan de nieuwe tanden en kiezen zult wennen.
De bovenlip kan wat 'voller' zijn en het gezicht wat minder ingevallen. De mond is nu eenmaal een belangrijke blikvanger, daardoor kan het zijn dat u en mensen uit uw omgeving mogelijk aan uw nieuwe uiterlijk moeten wennen.
Eten met uw nieuwe kunstgebit is wat onwennig. Zeker in het begin zult u voorzichtig aan doen. U ervaart zelf het beste wat wel en niet kan. Neem de eerste dagen zachter voedsel, zoals puree, gehakt en zacht fruit. Probeer enkele dagen daarna een stukje vis en een aardappel. Weer later kunt u voedsel eten zoals vlees of een appel. Stukken afbijten kunt u met een kunstgebit beter niet doen. Snijd uw voedsel daarom in stukjes en kauw rustig en gelijkmatig met de kunstkiezen. Neem daarbij aan beide zijden een stukje voedsel in de mond. Neem er iets meer tijd voor dan dat u gewend was.
Met uw nieuwe kunstgebit praat u in het begin wat onwennig. U zou bijvoorbeeld kunnen slissen en bepaalde klanken zouden anders kunnen klinken dan u gewend was. Het is alsof u met een volle mond praat. Dit is normaal. Uw mond moet nog wennen aan uw nieuwe kunstgebit. Meestal gaat het na enkele dagen een stuk beter. U kunt extra oefenen met die woorden of letters die nog niet helemaal naar uw zin klinken.
Last van uw prothese
Het dragen van uw nieuwe kunstgebit kan in het begin een beetje pijnlijk zijn. Het gebit zit strak tegen uw kaken aan. Op sommige plaatsen misschien wel iets te strak.
Daardoor kunnen gevoelige zweertjes ontstaan. De zweertjes worden ookwel drukplaatsen genoemd. Door kleine en eenvoudige correcties aan uw kunstgebit kan uw behandelaar deze pijn wegnemen. Het wordt niet aangeraden om zelf te vijlen of te schuren aan uw kunstgebit.
Heeft u vanwege de pijn of de onwennigheid toch besloten uw kunstgebit uit te doen? Doe het dan minstens een halve dag voor u naar de behandelaar gaat weer in. Anders zullen de drukplekken niet duidelijk zichtbaar zijn.
Laat u zich er niet toe verleiden uw oude kunstgebit te snel weer in te doen. Het is dan moeilijker om aan het nieuwe gebit te wennen. Met uw nieuwe kunstgebit is het vaak een kwestie van doorzetten.
Deze problemen ontstaan door een verkeerde beethoogte. U bijt te diep dicht, waardoor de onderkaak te dicht bij uw neus komt te liggen. Hierdoor bevindt het kaakgewricht zich niet meer in de juiste positie en kan er schade ontstaan.
Wanneer u afgevlakte kiezen heeft, kan dit leiden tot een te lage beethoogte. Hierdoor kunnen voortanden los komen te staan of er kan een scheurtje in de bovenprothese ontstaan. Dit probleem is vaak op te lossen door een reparatie.
Onderhoud van prothese
Een kunstgebit moet net als tanden en kiezen verzorgd worden. Als u het niet regelmatig schoonmaakt, blijven er voedselresten, plak en tandsteen achter. Zowel op uw kunstgebit als eronder. Als u dit niet verwijdert, kan het tandvlees op den duur gaan ontsteken. Reinig uw gebit daarom zorgvuldig na iedere maaltijd.
Maak uw prothese elke dag zorgvuldig schoon met een protheseborstel. Deze borstel is met zijn schuin afgewerkte borstelharen en stevige grip speciaal ontwikkeld om uw kunstgebit zo effectief mogelijk te reinigen.
Het wordt sterk afgeraden om normale tandpasta te gebruiken, deze kan het kunstgebit beschadigen. Gebruik tijdens het schoonmaken regelmatig een prothese-gel die uw kunstgebit of prothese een aangename zachtheid geeft.
Een schoon kunstgebit voelt altijd glad aan. Pas op dat het gladde gebit tijdens het reinigen niet uit uw handen glipt. Een prothese is gevoelig voor breuk.
Doe uw kunstgebit s' nachts uit. Leg uw kunstgebit bij voorkeur niet vaker dan één keer per week een nacht in een reinigingsmiddel. Borstel uw kunstgebit altijd goed en spoel het af met water. Leg uw kunstgebit nooit in heet water en gebruik zeker geen bleekwater of schuurmiddelen.
Reinig niet alleen uw kunstgebit, maar ook het slijmvlies waarop uw kunstgebit rust. Dus ook uw kaken, gehemelte en de overgang van de kaak naar de wangen moeten gereinigd worden. Anders kunnen vervelende ontstekingen ontstaan.
En ook nu geldt: voorkomen is beter dan genezen. Masseer het slijmvlies minstens één keer per dag met een zachte tandenborstel en besteed extra aandacht aan uw gehemelte. Gebruik een gewone tandpasta om uw mond te reinigen.
U heeft een prothese, maar dat wil niet zeggen dat u nu helemaal klaar bent. Het komende jaar heeft uw kunstgebit onderhoud nodig. Om pijn te voorkomen en om loszitten van uw kunstgebit tijdig te kunnen constateren, is het aan te raden minstens één keer per twee jaar naar de behandelaar te gaan. Ga ook als u geen klachten heeft.
Het slinken van uw kaken gaat heel ongemerkt. Het zal u in eerste instantie dus niet opvallen. Uw behandelaar kan uw kunstgebit weer goed passend maken. Of hij kan u op tijd aanraden een nieuwe te nemen (meestal na een jaar of tien), want ook een prothese kan slijten.
De behandelaar controleert bovendien of uw mond nog goed gezond is. Vooral mensen met een slecht passende protheset of mensen die hun prothese al jarenlang dragen, kunnen vervelende mondafwijkingen krijgen.